نورپردازی در معماری سنتی ایرانی نقش بسیار منحصر به فردی داشته است . چرا که ایرانی های باستان ، نور را نشانه ای از حقیقت عرفانی میدانسته اند و نور را نماد خرد الهی و وجود ان را نشانه ای از حضور روحانیت میدانسته اند .
نورپردازی در گذشته ، در ایران ، به وسیله نور های طبیعی انجام میشده و و در شب نیز از ماه برای نورپردازی استفاده میکردند.
نورپردازی در معماری ایرانی ، از زمان باستان تا بعد از اسلام تغییرات زیادی کرده است ، اما اصالت خود را از دست نداده است ، به طوری که این اصالت را میتوان در انواع خانه های قدیمی مشاهده کرد . نورپردازی در ایران نه تنها به جنبههای زیباییشناسی، بلکه به جنبههای معنوی و فلسفی نیز توجه دارد .

پنجره های مشبک ، نشانه ی نورپردازی سنت ایرانی
از ویژگیهای بارز در نورپردازی ایرانی استفاده از پنجرههای مشبک میباشد که در آنها از شیشههای رنگی استفاده می شده است . این پنجرهها نور را به شکلهای هنری و رنگارنگ در داخل فضا منعطف کرده و تأثیرات زیباییشناختی خاصی را به جا میگذارد.
گنبد ها ، نبوغ نورپردازی ایرانی -اسلامی
در سر تا سر جغرافیای ایران و در بسیاری از بناهای تاریخی، به ویژه در مساجد و بازارهای ایران، از گنبدهای بلند برای ورود نور از بالا استفاده شده است. این نور علاوه بر روشنایی فضا، جنبههای معنوی و روحانی نیز دارد. در معماری اسلامی، نور از نظر معنوی به عنوان نمادی از حضور خداوند در فضا و زندگی انسانها در نظر گرفته شده است.
نمادگرایی نور، یک عنصر کاربردی
در بسیاری از فرهنگهای اسلامی، نور نه تنها یک عنصر کاربردی بلکه یک نماد معنوی نیز به شمار رفته است . همچنین نور در معماری ایرانی به عنوان نماد خداوند، حقیقت و روشنایی معنوی در نظر گرفته شده است.
استفاده از آینهکاری ، نشان هنر ایران و ایرانی
در کاخها و بناهای مهم، آینهکاری یه تکنیک هنری خاص بوده است و همچنین آینهها نور شمع یا خورشید رو در زوایای مختلف بازتاب میداده اند و فضا رو درخشان میکردند. این هنر در دوران قاجار به اوج خود رسید و شکوفا شد .
اهمیت نور در معماری شبانه
هرچند در گذشته ، بیشتر تمرکز نورپردازی سنتی بر نور طبیعی بوده، اما ایرانی های باستان ، شبها نیز ، با نور ملایم شمع، چراغهای روغنی و بعدها فانوسها، فضاهایی شاعرانه و گرم ایجاد میکردند . این نورها معمولاً درون طاقچهها یا پشت مشبکها قرار میگرفتند تا نور پخش شود و ملایمتر باشد .

در ادامه نمونه هایی از نورپردازی در معماری ایرانی را میتوانید مطالعه کنید:
مسجد نصیرالملک، شیراز – شاهکار نور و رنگ در نورپردازی ایرانی
این مسجد بهخاطر پنجرههای ارسی با شیشههای رنگی معروف است هنگام صبح، نور آفتاب از پنجرهها رد شده ، کل فضای شبستان به رنگهای آبی، قرمز، سبز و زرد در میاید.

خانه بروجردیها، کاشان
این خانه تاریخی، نور از بالای بادگیرها و پنجرههای ارسی وارد اتاقها میشود. در اتاقهای تابستاننشین، نور طوری تنظیم شده است که فضا خنک، روشن و دلپذیر باقی میماند . شیشههای رنگی و آینهکاریهای ظریف هم نور را به رقص در میاورند.

کاخ گلستان، تهران
بخشهایی مثل تالار آینه پر از تکههای آینهست که نور را از هر زاویه گرفته و بازتاب میدهند. با نور شمع یا نور طبیعی، این بازتابها مثل هزاران ستاره تو دیوارها میدرخشند. ترکیب نور، آینه و معماری یه حس سلطنتی و شاعرانه به افراد حاضر در آن مکان میدهد.

در مجموع، نورپردازی ایرانی تلفیقی از هنر، طبیعت، و معناست که نه تنها در ایجاد زیبایی در فضا بلکه در تحقق مفاهیم معنوی و فرهنگی ، هم در گذشته و هم در جهان معاصر نقش بسیار مهمی دارد .
مجموعه ی هارمونی ، متخصص در نورپردازی معماری میتواند شما را در نورپردازی فضاهای داخلی و خارجی شما را راهنمایی کند .